با ادامه دار بودن جنگ اوكراین صورت می گیرد؛

کمبود شدید مواد غذایی در کشورهای سراسر جهان

ساسان گستر: بنظر می رسد فرسایشی بودن جنگ اوکراین موجب شود در آینده ای بسیار نزدیک کشورهای سراسر جهان با کاهش شدید امنیت غذایی روبرو شوند.

به گزارش ساسان گستر به نقل از مهر، گروه اقتصاد، امین محمودی: دو ماهی هست که جنگ و تنش بین روسیه و اوکراین بازارهای جهانی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است، علاوه بر بازار نفت، انرژی، طلا، ارز بازار محصولات کشاورزی و مواد غذایی هم در سرتاسر جهان متزلزل شده و به شدت تحت تاثیر این جنگ قرار گرفته است.
یکی از علل اصلی این امر به این مورد بر می گردد که روسیه و اوکراین خود دو کشور بزرگ تأمین کننده محصولات کشاورزی و نهاده های دامی دنیا محسوب می شوند به صورتی که روسیه همراه با اوکراین ۲۹ درصد از صادرات جهانی گندم، ۸۰ درصد از صادرات روغن آفتابگردان و ۱۹ درصد از صادرات ذرت جهان را به خود اختصاص داده اند.
در همین حال، اوکراین ششمین صادرکننده برتر گندم است و حدود ۸ درصد از عرضه جهانی این محصول را تولید می کند. اوکراین دارای خاک سیاه معروف به "چرنوزم" است و رهبر جهان در تولید روغن آفتابگردان بوده و جز ۱۰ صادرکننده برتر ذرت، کلزا و جو است.
با این حال در وضعیت فعلی با ورود به مراتب کمتر غلات و کودهای اوکراینی و روسی به بازارهای جهانی کارشناسان نگرانند که دوره تیره تری از لحاظ تأمین امنیت غذایی در سرتاسر جهان را شاهد باشیم.
کشاورزان اوکراینی در بازه زمان فعلی نمی توانند کود مناسبی را به مزارع گندم زمستانه خود بدهند و برداشت ذرت و یا آفتابگردان مناسبی در اوایل آوریل داشته باشند.
کارشناسان اخطار می دهند که اگر کشاورزان اوکراینی موفق نشوند کشت یا برداشت محصولات کشاورزی مناسبی داشته باشند نه تنها خیلی از اوکراینی ها گرسنه می شوند، بلکه صدها میلیون نفر در سرتاسر جهان هم گرسنه می شوند و شاید بزرگ ترین بحران غذایی از زمان جنگ جهانی دوم آغاز شود.
اوکراین و روسیه روی هم نزدیک به ۳۰ درصد از گندم تجارت جهانی و ۱۲ درصد از کالری آنرا تولید می کنند. بدون این دو کشور افزایش قیمت مواد غذایی و کمبود آن می تواند موجی از بی ثباتی را ایجاد نماید که در سرتاسر جهان از بیداری اسلامی در کشورهای عربی تابحال به وقوع نپیوسته بود.
جنگ بین دو کشور صادرات غلات از هر دو کشور را متوقف کرده و از آنجاییکه دو کشور (همراه با بلاروس متحد تحریم شده روسیه) مقادیر زیادی کود دنیا را تأمین می کنند، تهاجم روسیه به اوکراین می تواند امسال و در آینده همه کشاورزان این دو کشور را تحت تاثیر قرار داده است.
کلیببورن یکی از کشاورزان اوکراینی وضعیت فعلی را وصف کرده و می گوید: بعضی از مردم نمی توانند محصول خویش را کود دهند چونکه روس ها به هر چیزی که حرکت می کند شلیک می کنند.
با طولانی شدن درگیری و شروع فصل کاشت فقط یک هفته دیگر، صدای بمب ساعتی بحران امنیت غذایی در سرتاسر جهان بلندتر می شود.
عارف حسین، اقتصاددان ارشد در برنامه جهانی غذای سازمان ملل، می گوید حدود ۲۶ کشور در سرتاسر جهان بیشتر از نیمی از گندم خویش را از روسیه و اوکراین تأمین می کنند.
حسین می گوید: «اگر این جنگ در چند هفته آینده حل نشود، اوضاع بدتر خواهد شد. این بدان معناست که کشاورزان اوکراین قادر به کاشت ذرت نخواهد بود، از سوی دیگر نمی توانند به گندم زمستانه خو کود دهند و برداشت به شدت کاسته می شود.
بنابراین این یک خطر واقعی برای کشورهای سراسر جهان است چون کشور ۴۰ میلیونی اوکراین مسئول تأمین غذای ۴۰۰ میلیون نفر از مردم سراسر جهان است.
سبد نان جهان قفل شده است
در دهه گذشته، اوکراین که مدت ها بعنوان سبد نان اروپا شناخته می شد رسماً به یک نیروگاه کشاورزی برای خیلی از کشورهای درحال توسعه تبدیل گشته است.
این کشور برای کشاورزی خود به طور عمده از بذور اصلاح شده، تجهیزات بسیار پیشرفته و کشاورزی حفاظتی بهره برده و از سوی دیگر شرکتهای بزرگ محصولات غذایی دنیا همچون کارگیل، بانج و گلنکور در زیرساخت های کشاورزی این کشور همچون حمل و نقل غلات و کارخانه های کوچک در ارتباط با دانه های روغنی سرمایه گزاری نموده و صادرات این کشور را دو برابر کرده است.
اوکراین در بین پنج صادرکننده برتر چندین غلات و دانه های روغنی مهم قرار دارد و ۱۰ درصد صادرات گندم جهان تا نزدیک به نیمی از روغن آفتابگردان را هم به عهده دارد.
با ادامه دار بودن جنگ اوکراین، روسیه درحال محاصره بنادر و تخریب شهرهای بندری این کشور است. یک موشک روسی در هفته اول تهاجم به یک کشتی اجاره شده شرکت کارگیل برخورد کرد. صادرات روسیه به علت محدودیت های بانکی و حق بیمه های نجومی کشتی های حمل کننده غلات در زمان جنگ به شدت کم شده است.
در نتیجه، قیمت گندم، ذرت و سویا هم اکنون نسبت به بالاترین قیمت های خود در زمان اوج بحران جهانی قیمت مواد غذایی در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۰۸ بیشتر شده است به صورتی که قیمت گندم از آغاز فوریه ۶۰ درصد رشد کرده است.
بحران های قبلی مواد غذایی به علت شورش های جهانی و سرنگونی دولتهای ماداگاسکار و هائیتی رخ داد و سپس این بحران در زمان بیداری اسلامی کشورهای عربی خاورمیانه شعله ور شد.
بازار مواد غذایی بی ثبات تر می شود
عارف حسین، اقتصاددان ارشد سازمان ملل می گوید: با وضعیت فعلی و ادامه دار بودن جنگ اوکراین و روسیه جهان امروز حتی بی ثبات تر خواهد شد.
وی می گوید: «در سال ۲۰۰۸ ما کرونا نداشتیم. جنگی در یمن یا سوریه یا اتیوپی یا شمال شرقی نیجریه نداشتیم تا به علت کرونا، کشورها با بحران روبرو شوند، سطح بدهی به همان اندازه که در خیلی از کشورهای فقیر بوده است در بقیه کشورهای مطرح هم بالا است. تورم در سطوح بی سابقه قرار دارد.
حسین تصریح کرد: حتی پیش از حمله به اوکراین، قیمت مواد غذایی به بالاترین حد خود در ۱۰ سال قبل و قیمت سوخت در بالاترین حد در ۷ سال قبل بود. شما از دست دادن شغل و از دست دادن درآمد همراه با قیمت های بالا کالاهای اساسی را اضافه کنید، مردم از هر دو طرف تحت فشار شدیدی قرار می گیرند.
سازمان فائو (خواروبار جهانی) درحال برنامه ریزی برای تأمین غذای ۱۴۰ میلیون نفر امسال همچون بیشتر از ۳ میلیون اوکراینی آواره و همینطور حدود ۴۴ میلیون نفر نفر دیگر در ۲۸ کشوری است که در آستانه قحطی هستند.
بسیاری از این کشورها به واردات غلات از اوکراین وابسته هستند. این کشورها شامل یمن، افغانستان، سوریه، اتیوپی و نزدیک به دوازده کشور دیگر در خاورمیانه و آفریقا هستند.
تهدید بزرگ تری در راه است
در حال حاضر حدود ۱۳.۵ میلیون تن گندم و ۱۶ میلیون تن ذرت از برداشت سال قبل در اوکراین و روسیه به علت جنگ و تحریم ها دپو شده است، بخشی از این کسری غلات در جهان را میتوان از راه افزایش صادرات استرالیا و هندوستان جبران کرد که پارسال قیمت گندمشان گران تر شده است، با این وجود سرنوشت محصول سال جاری در اوکراین است که اقتصاددانان را نگران کرده است.
دیوید لابورد، تحلیلگر ارشد مؤسسه تحقیقات سیاست بین الملل غذا در واشنگتن در اینباره می گوید: «ما تنها شش میلیون تن غلات سال جاری در اواکراین را از دست نمی دهیم بلکه ما در سال آینده با تهدید بالقوه از دست دادن ۶۰ میلیون تن محصول کشاورزی روبرو هستیم».
وی اضافه کرد: با این وجود این بزرگترین مشکل نیست چون اوکراین، روسیه و بلاروس هم مقادیر زیادی کود در سرتاسر جهان صادر می کنند.
لابورد می گوید: «بزرگترین تهدیدی که سیستم غذایی با آن مواجه می باشد، اختلال در تجارت کود است که نه تنها برای گندم تولید سایر محصولات کشاورزی در سرتاسر جهان را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب کاهش شدید تولید محصولات غذایی می شود».
بازار کودهای شیمیایی قبل از حمله روسیه به اوکراین در آشفتگی کامل بود. صادرات پتاس بلاروس بعد از آن که دولت این کشور سال قبل یک پرواز رایان ایر را مجبور به فرود و دستگیری یک مخالف در هواپیما کرد، تحت تحریم قرار گرفت.
لابورد می گوید: ذخایر جهانی گندم، ذرت و سویا به پایین ترین حد خود در بیشتر از یک دهه گذشته رسیده است، در حالیکه ممنوعیت های صادراتی و تحریم ها که سبب چنین اختلالات گسترده ای در بازار در سال ۲۰۰۸ شد، روز به روز افزوده شده است.
صادرات کود به سراسر جهان در کما
روسیه و چین دو صادر کننده بزرگ کود دنیا در پاییز گذشته صادرات این محصول به سراسر جهان را به حالت تعلیق درآوردند.
قیمت گاز که یکی از مواد اولیه تولید کود نیتروژنه است افزایش قابل ملاحظه ای داشته است. چین هم که خریدار عمده غلات و سویا است به دنبال احیای صنعت خوک در این کشور است.
این کشور در سال ۲۰۲۱ با شیوع آنفولانزای خوکی آفریقایی حدود ۱۰۰ میلیون خوک از دست داد. احیای این صنعت در چین فشار قابل توجهی به مصرف غلات و سویای جهانی خواهد آورد.
آرنو پتیت، مدیر اجرایی شورای بین المللی غلات می گوید: انتظار می رود چین سال جاری هم غلات بیشتری وارد کند تا بتواند تقاضا را برآورده کند.
در همین خصوص لابورد هم می افزاید: «چیزی که حالا نمی توانیم از عهده آن برآییم، خشکسالی بزرگ به وقوع پیوسته در قزاقستان، اروپا یا آرژانتین است که بازارها را منفجر خواهد کرد، با این وجود من نمی خواهم در مورد آینده یک تصویر تلخ ترسیم کنم. اگر سیاره سال جاری نسبت به ما سخاوتمند باشد، باید برداشت محصول خوبی داشته باشیم. اما یک شوک بد هم اکنون می تواند ما را در آستانه یک بحران بزرگ غذایی قرار دهد

منبع: ساسان گستر

1401/01/15

10:20:55

5.0 از 5 امتیاز

283

تگهای خبر: ارز , انرژی , بازار , بانك

این مطلب ساسان گستر مفید بود؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۵ بعلاوه ۳