نقشه تحریمی آمریكا برای پرواز 752

به گزارش ساسان گستر یك كارشناس با اشاره به نقشه تحریمی آمریكا برای پرواز ۷۵۲گفت: اظهارات مقامات غربی حكایت از این دارد كه درصدد هستند روی حادثه هواپیمای اوكراین یك پرونده لاكربی سوار كنند.

به گزارش ساسان گستر به نقل از مهر، با وقوع حادثه اندوهبار پرواز ۷۵۲ هواپیمای بوئینگ اوكراینی، ابعاد جنگ با آمریكا سمت و سوی دیگری یافته است. حالا بعد از گذشت چند روز روشن تر از پیش شده كه ایالات متحده نه تنها از جنگ تمام عیار با جمهوری اسلامی ایران كنار نكشیده است، كه میدان این جنگ را تغییر داده و اهداف خویش را در بین خون های مسافران پرواز بوئینگ اوكراینی جست وجو می كند. ناگفته پیداست كه اعتراضات ناشی از رنجش از این حادثه هم بستری بسیار مناسب برای این اغراض فراهم خواهد آورد؛ اغراضی كه فشار و تحریم بیشتر از پیش برای ملت ایران را هم در پیش خواهد داشت. باآنكه همین امروز و بررسی های صورت گرفته درمورد حادثه هواپیمای مسافربری اوكراین اثبات می كنند كه آنچه به وقوع پیوسته، با آنچه در ۲۱ دسامبر ۱۹۸۸ هواپیمای خطوط مسافرتی پان امریكن بر فراز دهكده لاكربی اسكاتلند روی داده، قابل قیاس نیست، ولی اظهارات مقامات غربی و تلاش شان برای دامن زدن به ماجرا، از همان ساعات اولیه نشان از پرونده سازی مشابه بعدی دارد كه بر آن ماجرا مترتب شد؛ اتفاقی كه به قول مجید شاكری، تحلیلگر مسائل اقتصادی، هنوز هم ادعاهای صورت گرفته در خصوص دست داشتن لیبی در بمب گذاری در آن هواپیمای مسافربری در هاله ای از ابهام است، ولی فارغ از اینكه در آن حادثه تروریستی چه اتفاقی رخ داده بود و بی آنكه طرفیت لیبی موضوعیتی داشته باشد، آمریكا به بهانه لاكربی، ساختار جدید تحریمی به راه انداخت و یك ادبیات جدید تحریمی ابداع كرد. شاكری تاكید دارد كه اظهارات مقامات غربی شامل آمریكا و انگلستان و… حكایت از این دارد كه درصدد هستند روی حادثه هواپیمای اوكراین یك پرونده لاكربی سوار كنند، چونكه در لاكربی هم بحثی پیرامون مسائل فنی و ابعاد آن حادثه صورت نمی گرفت و تنها دو كلیدواژه پرتكرار مبنای آن نظام تحریمی جدید و سنگین شد: «مسئولیت پذیری» و «نیاز به تحقیقات مستقل بین المللی»! بر همین مبنا شاكری اعتقاد دارد فرقی ندارد كه ابعاد بررسی ها چه باشد و در صداقت مسئله شكی نباشد، فقط كافی است ایران را در سراشیبی همین دو كلیدواژه قرار دهند. كمااینكه در گذشته و در پرونده هسته ای هم ما با چنین تجربه ای مواجه بودیم و باآنكه صادقانه برنامه هسته ای خویش را در معرض بررسی ها قرار دادیم، ولی سال هاست كه به همین بهانه با تحریم ها و بهانه تراشی های طرف غربی دست و پنجه نرم می نماییم. این كارشناس مسائل اقتصادی در همین راستا به چرخش مشهود مواضع حتی اوكراینی ها و از جانب دیگر استقبال غیرقابل انكار طرف آمریكایی از اعتراضات در ایران اشاره دارد؛ اعتراضاتی كه گستره تعداد و جغرافیای آدم های شركت كننده در آن بسیار محدود بوده و حتی با اعتراضات آبان ماه هم قابل قیاس نیست، ولی به سرعت مورد حمایت ایالات متحده قرار می گیرد، تا آنجا كه رئیس جمهور آمریكا به فارسی توئیت می كند و به عبارتی ایالات متحده از تمامی شبكه های خود برای دمیدن در این اعتراضات بهره می گیرد. به تعبیر شاكری، برای طرف غربی هم اكنون تفاوتی ندارد كه یك نفر معترض باشد یا صد نفر یا هزار نفر؛ مهم این است كه كمپین اعتراض ضد حاكمیت ایران را زنده نگه دارد و ایران را آشفته نشان دهد تا محملی برای بی سابقه ترین تحریم ها فراهم آید؛ تحریم هایی متفاوت و بی سابقه كه در صورت وقوع تا مدت ها مردم را درگیر خواهد نمود. شاكری تاكید دارد تنها راهی كه برای مقابله با این توطئه و تحریم ها می شناسم، به معنای واقعی كلمه وحدت و فرستادن پالس یكسان از كل مجموعه حاكمیت شامل دولت، سپاه، مجلس و همه جا و همه نهادها و افراد در این حوزه به طرف خارجی است تا طرف خارجی بداند خللی در روایت وجود ندارد كه بتواند روی آن خلل سوار شود.آنچه در ادامه می آید، مشروح گفتگوی روزنامه فرهیختگان با مجید شاكری، پژوهشگر و كارشناس مسائل اقتصادی در این حوزه است. اگر موافق هستید بحث را از تفاوت های فاحش حادثه اندوهبار پرواز ۷۵۲ هواپیمایی اوكراین با ماجرای لاكربی آغاز نماییم و اینكه چرا علیرغم این تفاوت های آشكار و غیرقابل قیاس بودن، آمریكا در تلاش است از این حادثه پرونده لاكربی دیگری بسازد. -لاكربی یك پرونده بمب گذاری در هواپیمایی پان امریكن است كه روی اسكاتلند رخ داده است. پس از آن آمریكایی ها معتقد بودند افراد سرویس اطلاعاتی لیبی این كار را انجام دادند و لیبی ها ابتدا نپذیرفتند و روند طولانی ای طی شد. در این فرایند آمریكایی ها نه تنها لیبی را تحریم، بلكه به آنجا حمله هوایی كردند و حتی در آن حمله دختر قذافی هم كشته شد و صدمات بسیاری به قذافی زدند. این پرونده حادثه بوئینگ ۷۳۷ اوكراین هیچ وقت نمی تواند همانند لاكربی باشد، چون به وضوح می دانیم كه این حادثه اساسا از جانب ایران عمدی نبوده است. این حادثه از جانب ایران نه تنها عمدی نبوده و به جای اینكه مسئولیت مبحث پذیرفته نشود، به صورت مسئولانه ای ظرف ۷۲ ساعت بیانیه داده شده و مسئول موضوع، خویش را مقصر دانسته است. تا آنجا كه سردار حاجی زاده خود به شخصه صحبت كردند و تمام مسئولیت كار را پذیرفتند، بنابر این به هیچ وجه نمی گردد این حادثه با اقدامی تروریستی همچون لاكربی همسان خوانده شود و برای ما عواقبی داشته باشد. واقعیت این است كه حتی درباره پرونده لاكربی هم هنوز نمی دانیم آن ادعاهای صورت گرفته تا چه حد صحت دارد و آیا مأمور سرویس امنیتی لیبی بودند كه در داخل هواپیمای پان امریكن بمب را گذاشتند و اینكه حتی چطور منفجر شده؛ هنوز سوالات فنی وجود دارد. مهم آن تكیه كلام هایی است كه طرف آمریكایی در پرونده لاكربی بر آن سوار شد كه روایت دقیق و فنی مبحث هم نبود، بلكه دو تاكید بود: یك اینكه عدم مسئولیت پذیری در این مورد بوده و دوم اینكه احتیاج به تحقیقات مستقل بین المللی در این حوزه وجود دارد! این تأكیدات كاملاً خارج از این است كه اساساً این پرونده چه بوده یا نبوده است. ازاین رو امروز هم نباید ما نگاه نماییم كه ابعاد پرونده روشن است و این پرونده مشكلی را برای ما نمی تواند به وجود آورد. روی آن چیزهایی كه ما محكمات پرونده می دانیم، مشكلی ایجاد نمی كند، اما روی هر جای خالی كه در روایت وجود دارد، می تواند مشكل ایجاد شود. منظور از این مشكل چیست؟ در واقع منظور شما از مشكل این است كه محملی برای بهانه تراشی طرف مقابل ایجاد كند؟ -بله، این مشكل می تواند از این جهت باشد كه طرف خارجی مدعی شود ما هنوز مسئولیت پذیری كافی را ندیده ایم یا از این حیث باشد كه بگوید ما خواهان تحقیقات مستقل بین المللی در این حوزه هستیم. آن زمان ما خیلی راحت نمی توانیم بگوییم آماده تحقیقات مستقل بین المللی هستیم. نه به این علت كه پرونده ابهامی دارد یا قصدی برای پنهان كاری داریم، از این جهت كه مبحث به سیستم پدافندی ما بازمی گردد و بدیهی است كه نمی توانیم اعتماد نماییم كه تحقیقات از سیستم پدافندی ما اساساً برای این مورد است یا برای مبحث دیگری. پس فارغ از اینكه در واقعیت چه اتفاقی افتاده است، به عبارتی شما حتی اگر یك طیف را در نظر بگیرید كه در یك سر آن آمریكا كاملاً مقصر این حادثه باشد و یك طرف دیگر حتی به فرض اینكه ثابت شود این حادثه در اثر یك سانحه داخل هواپیما بوده است؛ فارغ از اینكه كدام یك از روایات درست است، آنها تلاش می كنند روایت خویش را روی این مورد سوار كنند. غیر از مسئله فنی چه چیزی اهمیت دارد؟ -مهم این است كه دو كلیدواژه یعنی نیازمندی به تحقیقات مستقل بین المللی و ضرورت مسئولیت پذیری كامل را بتوانند با هم فعال كنند. شما شاهد بودید كه دوشنبه شب انگلیسی ها اطلاعیه ای صادر كردند و در این بیانیه اشاره كردند با عنایت به جو موجود به دنبال این هستیم كه شبیه قانون ماگنیتسكی آمریكا یك قانون با همكاری آمریكا و كانادا بنویسیم و از آن استفاده نماییم تا برپایه این واقعه، یك ساختار تحریمی جدید را بسازیم كه در صورتیكه از برجام بخواهیم خارج شویم، ساختار تحریمی بعدی آنرا به صورت به روزشده دارا باشیم. یعنی پس از فعال شدن مكانیسم ماشه كه روز گذشته هم زمزمه هایی درمورد آن انجام شد؟ -بله، به عبارتی شما یك پرونده ای از این مورد خواهید دید كه دائماً به خاطر اینكه به ادعای آنها به اندازه كافی مسئولانه رفتار نكردید و به خاطر اینكه اجازه تحقیقات مستقل بین المللی را ندادید، دائماً در جایگاه متهمی خواهید بود كه مرتب باید دفاع كنید كه من كاری نكرده ام! چقدر این مورد به پرونده هسته ای ما شباهت دارد؛ اینكه ایران دائماً به دنبال این بود كه بگوید كل این پرونده همین است و خویش را اثبات می كرد و باردیگر سوالات جدیدی مطرح می شد. به لحاظ تحریمی حداقل این مورد وجود دارد كه پرونده لاكربی فارغ از اینكه چه اتفاقی در آن رخ داده بود، یك ساختار جدید تحریمی بود؛ یعنی مسئله تنها با لیبی طرف بودن نیست، بلكه ادبیات جدید تحریمی بود و كاملاً آمریكایی ها دارند به این سمت می روند كه روی حادثه هواپیمایی اوكراین، یك پرونده لاكربی سوار كنند. حتی تأكیدات لحظه اولی مقامات آمریكایی ازجمله ترامپ هم بر گزاره غیرتعمدی بودن این حادثه تاكید داشت. با این وصف چطور این احتمال وجود دارد كه جوسازی های بین المللی را بر متهم كردن ایران نسبت به این حادثه تغییر دهند؟ -باید اظهارنظرهای مقامات اوكراینی را كه كشوری به مراتب بی اهمیت تر در این پرونده است، به شما یادآوری كنم. اوكراین در روز اول در سایت سفارت خود بیانیه گذاشت و گفت علت این سقوط، سانحه بوده است. امروز نه تنها آن بیانیه را حذف كرده كه در گفتگو با نیویورك تایمز مدعی شده است كه اگر ترس ایرانیان از لغو شدن پروازهای بین المللی نبود، ایرانیان به ما اصلاً ویزا نمی دادند! این چرخش مشهود اوكراینی ها تنها چهار روز طول كشیده است. ازاین رو باید كاملاً منتظر چرخش مسیر آمریكایی ها باشید و علاوه بر آن كانادایی ها و انگلیسی ها هم اینچنین رفتار می كنند. تا آنجا كه همین حالا دو كلیدواژه «مسئولیت پذیری» و به خصوص «نیاز به تحقیقات مستقل بین المللی» در مصاحبه آقای بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس وجود دارد. روز دوشنبه به صراحت این مسئله را گفته و ازاین رو مشهود است كه یك پرونده لاكربی سازی برای ایران درحال انجام است. چطور چنین ادعایی در سطح بین المللی امكان پیشبرد دارد؟ -این مبحث دو سوخت مهم دارد كه یكی سوخت افكار عمومی خارجی و یكی سوخت افكار عمومی داخلی است. سوخت افكار عمومی خارجی این موضوع، همین زنده نگه داشتن پرونده و دمیدن در آن به لحاظ افكار عمومی است، كه شكل مشهود آنرا نخست وزیر كانادا در چارچوب همدردی با كشته شدگان به صورت رسانه ای توأم با یك گستره رسانه ای و شوآف بالا انجام می دهد. این به این مفهوم نیست كه همدردی با خانواده های كشته شدگان كار اشتباهی است. حتی به نظر من با وجود اینكه ما در كانادا سفارت نداریم، باید از آنجاكه اینها تعلقی به خانواده های ایرانی دارند، تلاش نماییم راهی برای همدردی با آنها پیدا نماییم.
یك بخش دیگر این مورد بخش داخلی است. این بخش داخلی دو قسمت دارد؛ یكی خوراكی است كه بابت این مورد برای بخش خارجی ایجاد می شود. شما ببینید كه درحال حاضر با وجود اینكه گستره تعداد و جغرافیای آدم های شركت كننده در اعتراضات چند روز گذشته واقعاً قابل مقایسه با اعتراضات آبان ماه یا دیماه سال ۹۶ نیست؛ اما به سرعت طرف آمریكایی نه تنها پشت این مورد آمده، بلكه از لحظه اول حمایت كرده است و توئیت فارسی هم می زند. فرقی هم برای او ندارد در تهران یك نفر معترض بیرون بیاید یا صدنفر بیرون بیایند یا هزار نفر. مهم این است كه این كمپین زنده بماند تا مسیر حقوقی در آن سو ادامه یابد. از سوی دیگر با عنایت به اشاره ای كه شده در خصوص اینكه ساختار ماگنیتسكی در روابط كانادا، آمریكا و انگلیس با ایران انجام دهیم و این ساختار مبتنی بر پشتیبانی سوت زن های داخلی است، حالا این سوت ضد چه چیزی باشد و منظور از فساد و حقوق بشر چیست، اهمیتی ندارد و تفسیر آن در اختیار سیاستگذار آمریكایی است. مهم این است كه از این استفاده گردد و این سوت زن باید داخلی باشد. پس باید حداقلی از پذیرش و دوقطبی سازی را در داخل بكنید تا سوت زنی در داخل بدون نگرانی از تبعات اجتماعی سوت زدن برای طرف آمریكایی این كار را در داخل انجام دهد، به صورتی كه نگران تبعات اجتماعی نباشد. به همین خاطر آمریكا نیازمند این است كه به شدت بر دوقطبی پس از هواپیماها بدمد؛ فارغ از اینكه یك نفر اعتراض می كند یا صد نفر یا هزار نفر. در شرایط فعلی كشور، با عنایت به این كه هم اكنون هم ایران تحت سنگین ترین تحریم های آمریكاست، آیا آنها قادر خواهند بود كه تحریم های جدیدی را بر ما حمل كنند؟ -بله، می توانند. با وجود اینكه سوخت تحریم ها در ایران تمام شده و من هم با این مسئله هم عقیده هستم، اما می خواهم این جمله را تكمیل كنم كه سوخت تحریم های پایدار در ایران تمام شده است. یعنی تحریم های دیگری وجود دارند كه آمریكایی ها می توانند اعمال كنند؛ اما اینها تحریم هایی هستند كه اولاً هزینه اعمال آن برای آمریكایی ها بالاست و دوم اینكه پایداری این اعمال محل شك است، یعنی مشخص نیست در بلندمدت گزش این تحریم ها باقی بماند. به عبارتی چون یك مرتبه می توانند این را اعمال كنند، باید خیلی فكر كنند. آمریكایی ها واقعاً در این راه احتیاج به اعتراضات داخلی دارند. یكی از علل اینكه كل شبكه شان را پشت این مورد آوردند؛ حتی شخص رئیس جمهور آمریكا توئیت فارسی می زند، همین است، مع الاسف فردا روز كه ایران تحریم شود، همان كسانی كه امروز در اعتراضات بودند حاكمیت را مقصر خواهند دانست! باید توجه داشت كه خیلی تهدید بزرگی است.
به فرض پیش آمدن چنین بحرانی در كوتاه مدت قادر به برون رفت از آن خواهیم بود؟ به نظر شما راه مقابله و درگیر نشدن با این بحران جدید چیست؟ -تصور می كنم اگر دست فرمان را تغییر ندهیم مدت طولانی درگیر خواهیم بود. تنها راهی كه برای مقابله با آن می شناسم به معنای واقعی كلمه وحدت و فرستادن پالس یكسان از كل مجموعه حاكمیت شامل دولت، سپاه، مجلس و همه جا و همه نهادها و افراد در این حوزه به طرف خارجی است تا طرف خارجی بداند خللی در روایت وجود ندارد كه بتواند روی آن خلل سوار شود. مع الاسف صحبت های امروز رئیس جمهور به ما نشان داد احتمالاً این امید ما خیلی قوی نخواهد بود. در بحث تحریم ها همیشه گفته می شد كه تحریم ها بازه زمانی دارند و در صورت مقاومت، با عنایت به تاریخ انقضای تحریم ها، تحریم خود به خود بی اثر خواهد شد. با عنایت به حجم سنگین تحریم ها چطور این مورد می تواند نوع جدیدی از تحریم را ضد ایران وضع كند؟ -اینها تحریم هایی هستند كه از قضا طی زمان بی اثر می شوند و در زمان كوتاه تری هم بی اثر می شوند. از سوی دیگر برعكس اعمال تحریم های قبلی كه برای آمریكایی ها سود مستقیم اقتصادی داشت كه این سود هم سود ناشی از جرایم بود و هم سود ناشی از جایگزینی نفت خود با نفت ایران بود، این تحریم جدیدی كه عرض می كنم برای آمریكایی ها سود اقتصادی ندارد اما برای طرف ایرانی به شدت گزنده است. پس آمریكایی ها روزی اعمال می كنند كه بدانند در ایران دو قطبی آنقدر شدید می باشد كه ایران به لحاظ حكمرانی اساساً توان واكنش نشان دادن به این تحریم ها را ندارد. این توان واكنش هم توان پاسخ آفندی به این تحریم هاست و هم توان در تغییر حكمرانی در آن نقاطی است كه تحریم های جدید آنها را می گزند. به لحاظ سرمایه اجتماعی منظورتان است؟ -بله، به لحاظ سرمایه اجتماعی و به لحاظ خاص حكمرانی و مسائل دیگر مدنظر است. آمریكایی ها خیلی روی این پرونده حساب كردند كه ما را به آن نقطه تحریم های جدید برسانند. شبهه ای كه امكان دارد در مقابل این استدلال صورت گیرد این است كه حتی مسؤلان پدافند ما هم اعلام نمودند این یك خطای انسانی بوده و باآنكه ابهامات وجود دارد ولی حداقل در عیان تا امروز، اقدام از پیش طراحی شده آمریكا در این حوزه مشهود نیست. -آنها اصلاً نمی گویند روایت شما درست یا غلط است. آنها چیز دیگری می گویند و می گویند روایت شما این است؟ باشد. مگر نمی گویید كه روایت ما درست است درباره آن تحقیقات مستقل بین المللی كنید! دوم اینكه می گویند شما می گوئید من مسئول هستم؟ رئیس جمهور شما می گوید كسان دیگری هم مسئول هستند! آنها چه كسانی هستند؟! و بعد مدعی می شوند مسئولیت پذیری كامل از خود نشان ندادید. كسان دیگر را به ما نشان دهید. این دو كلیدواژه ای كه بیان كردم؛ «مسئولیت پذیری» و «نیاز به تحقیقات مستقل بین المللی» پرونده لاكربی و تحریم های آن روی این دو كلید واژه سوار شده است. اساساً كل پرونده ای كه لیبی را به فرایند خیلی سخت تحریمی برد كه بعدها لیبیایی ها در چارچوب آن مذاكرات صلح خویش را انجام دادند و از راه سیف الاسلام قذافی، ایتالیا، فرانسه و آمریكا در زمان خانم رایس انجام دادند كلاً برای حل تبعات همین پرونده بود. لاكربی برای لیبی چیزی به اندازه پرونده هسته ای برای ایران بود. فارغ از تروریستی خوانده شدن لاكربی، این تفاوت مهم نیست كه در پرونده لاكربی لیبی با اتباع آمریكایی طرف بود؟ -خیر، خود سانحه مسئله است؛ سانحه ای كه او از شما بخواهد گزارشگری و تحقیق مستقل بین المللی صورت گیرد و شما مسئولیت پذیری كامل داشته باشید. در واقع به لحاظ حقوقی شما را در این دو نقطه گیر بیندازد. از سوی دیگر شما چون به مبحث پدافندتان برمی گردد نمی توانید اجازه بدهید یك هیأت مشترك كانادایی و انگلیسی پدافند شما را بازرسی كنند. آن وقت آنها می گویند چرا نمی توانید پس مدعی می شوند روایت شما اشكالی دارد! دقیقاً در پرونده هسته ای هم با چنین مسأله ای مواجه شدیم. روایتی در پرونده هسته ای عرضه دادیم این بود كه گفتیم این آلودگی انجام شده مربوط به منشأ بوده و منشأ آن از پاكستان است. خودمان هم گفتیم، روایت درستی هم بود. او می گوید اگر روایت راست است اجازه دهید من راستی آزمایی كنم! او می گوید این روایت درست است پس علت این مورد چه بود؟ مگر در پرونده هسته ای كه تحریم شدیم و بدترین تحریم ها بر ما اعمال شده مقصر بودیم؟ الان هم همین است. مگر در پرونده هسته ای تا آخر نگفتیم تقصیر نداریم و ما هیچگاه نمی خواستیم كار خلاف NPT را انجام دهیم و بمب اتمی بسازیم. منشأ آن پاكستان بود و این روایت درستی از دید خودمان بود. الان هم این روایت درست است و خودمان هستیم كه موضع گرفتیم و مسئولیت پذیرفتیم. پس مشكل چیست؟! بیشتر از هر چیز باید از انحراف این روایت و رفتن به سمت دو تا كلیدواژه بسیار خطرناك «ارزیابی مستقل بین المللی» و «عدم مسئولیت پذیری مسئولان» جلوگیری نماییم. برای پیشگیری از اینكه به سمت این دو كلیدواژه برویم مهم ترین نیاز ارسال محكم این پالس از تمام بخش های حاكمیت ایران شامل دولت به طرف بیرونی است كه ما علاقه مند نیستیم این پرونده به یك لاكربی دیگر تبدیل گردد. با این وصف در چنین شرایطی چرا آقای رئیس جمهور چنین صحبت هایی را مطرح كردند؟ -واقعاً نمی دانم. این سوال من هم هست! با توجه به ابعاد پرونده و طرف های ذی نفع، به لحاظ بین المللی آنها حق ورود و دخالت را دارند؟ -حتی تصمیم ندارند مبحث را بین المللی كنند. وقتی می گویند ما سازواره ای می سازیم كه كانادا، آمریكا و انگلیس در آن هستند، یعنی حتی تصمیم ندارند این را به شورای امنیت ببرند و می خواهند تحریم های جدید را اعمال كنند و كم كم گسترش دهند. این امكان برای آنها فراهم است؟ یعنی می توانند در این مثلث (آمریكا، انگلیس و كانادا) بدون تصویب شورای امنیت تحریم هایی را بر ما اعمال كنند؟ -بله، قبلاً این تجربه را داشتند. تحریم هایی كه هم اكنون اعمال شده مگر تحریم شورای امنیت است؟ نه ولی تحریم های بسیار گسترده ای را اعمال كردند و همه هم دارند رعایت می كنند.

1398/10/25

19:57:44

5.0 از 5 امتیاز

4344

تگهای خبر: آمریكا , ارز , دولت , سایت

این مطلب ساسان گستر مفید بود؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۹ بعلاوه ۲