شبح دات کام بر اقتصاد جهان سایه انداخت

به گزارش ساسان گستر، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی جلسات سالانه خود در واشنگتن را طی هفته جاری، با تغییری چشم گیر از فضای پرتنش دو سال پیش و با حال و هوایی از خوش بینی محتاطانه، برگزار می کنند.

به گزارش ساسان گستر به نقل از ایسنا، این جلسات همزمان با بیان توافق صلح در غزه برگزار می شود؛ تحولی که انتظار می رود تنش های ژئوپلیتیکی که مدت ها است بر اقتصاد جهانی سنگینی می کند را کم کند. جلسات امسال، تضاد کاملی با جلسات سال ۲۰۲۳ در مراکش دارد که تحت تأثیر جنگ غزه قرار گرفته بود و فشار بر سیاست گذاران جهانی را افزایش داد اما با وجود پس زمینه سیاسی دلگرم کننده تر، کارشناسان مالی بازهم محتاط هستند.
کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین المللی پول چند روز پیش از این جلسات، در اظهاراتی با ناراحتی به سرمایه گذاران هشدار داد: خودتان را آماده کنید چونکه عدم قطعیت، وضعیت عادی جدید شده و مقرر است بماند.
وی گوشزد نمود که اگر هیجان فعلی سرمایه گذاران در مورد سهام هوش مصنوعی (AI) فروکش کند، بازارهای سهام جهانی ممکنست با اصلاحات شدیدی روبرو شوند و ترس از «حباب فناوری» را برانگیزند که یادآور سقوط دات کام در ربع قرن پیش است.
زنگ خطر وقوع حباب دات کام
این مقایسه، زنگ خطری است؛ در سال ۲۰۰۰، حباب دات کام که با سفته بازی در شرکت های اینترنتی به وجود آمده بود بعد از سال ها سرمایه گذاری دیوانه وار و خوش بینی غیرواقعی در مورد پتانسیل اقتصاد دیجیتال فروپاشید. این سقوط، تریلیون ها دلار ارزش بازار را از بین برد و اقتصادهای بزرگ را به رکود کشاند. در آن زمان مانند حالا، سرمایه گذاران متقاعد شده بودند که شاهد طلوع «اقتصاد جدید» هستند که مدلهای تجاری سنتی را واژگون می کند و سودهای بی حد و حصری را به همراه خواهد داشت.
جورجیوا گوشزد نمود که شرایط مالی آسان امروزی بجای رفع نقاط ضعف اساسی، آنها را می پوشاند و می تواند ناگهان معکوس و سبب فروپاشی دیگری در بازار شود. وی اظهار داشت: چنین شوکی، لیست رو به رشد خطرات جهانی، از تنش های تجاری مداوم گرفته تا بدهی های ناپایدار را که پیشبینی می شود وزرای دارایی و روسای بانکهای مرکزی طی هفته جاری در واشنگتن به آن بپردازند، پیچیده تر خواهد نمود.
هشدار وی کمی بعد از آن منتشر گردید که بانک مرکزی انگلیس اعلام نمود خطر «اصلاح شدید بازار» افزایش پیدا کرده است و الان، ارزش گذاری شرکت های فناوری متمرکز بر هوش مصنوعی با ارزش گذاری هایی که در اوج حباب سال ۲۰۰۰ دیده می شد، رقابت می کند. با عنایت به این که سهام فناوری سهم درحال افزایشی از شاخصهای معیار را می سازند، بانک اعلام نمود اگر انتظارات در مورد تاثیر هوش مصنوعی کمتر خوش بینانه شود، بازارها خصوصاً در مقابل نوسانات صدمه پذیر هستند.
فقط صندوق بین المللی پول و بانک مرکزی انگلیس نگران نیستند، بلکه چهره های برجسته ای همچون سم آلتمن از شرکت «اوپن ای آی» (OpenAI)، جیمی دیمون، مدیرعامل بانک «جی پی مورگان چیس» و جروم پاول، رییس فدرال رزرو آمریکا، همگی در مورد سرعت و مقیاس گمانه زنی های بازار مبتنی بر هوش مصنوعی هشدار داده اند.
افزایش بی سابقه تقاضای جهانی طلا
نگرانی های جورجیوا فراتر از بخش فناوری است. وی به افزایش بی سابقه تقاضای جهانی برای طلا اشاره نمود که قیمت آن برای نخستین بار در تاریخ از ۴۰۰۰ دلار در هر اونس فراتر رفته است و به گفته ی ایشان، بازتاب روشنی از نگرانی سرمایه گذاران در برخورد با افزایش عدم قطعیت است. در همین حال، تنش های ژئوپلیتیکی میان آمریکا و چین، بازهم بازارها را متشنج می کند. اظهارات وی در حالی عنوان شد که دونالد ترامپ، رئیس دولت آمریکا، تهدیدهای خود بر مبنای اعمال تعرفه های ۱۰۰ درصدی بر واردات چین را در تلافی ممنوعیت صادرات فلزات خاکی کمیاب پکن تجدید کرد که سبب ریزش شدید بازار شد.
وزرای دارایی جهان، روسای بانکهای مرکزی و مقامات ارشد با برگزاری این جلسات با دستور کار دلهره آوری روبرو هستند. نکات کلیدی بحث شامل بی ثباتی بازار، حباب قیمت دارایی ها و احتمال رکود بازار سهام است. بحث های گسترده تر به چشم انداز رشد جهانی، پایداری بدهی عمومی، استقلال سیاست پولی و چالش های ساختاری شکل دهنده اقتصاد جهان خواهد پرداخت.
صندوق بین المللی پول در تازه ترین پیشبینی خود که در جولای انتشار یافت، رشد تولید ناخالص داخلی جهانی را برای سال ۲۰۲۵، سه درصد پیش بینی نمود که کمی از ۳.۳ درصد در سال ۲۰۲۴ کمتر است. البته انتظار می رود که پیشبینی های به روز شده در جلسات هفته جاری منتشر شود.
اقتصاد شکننده جهان
صندوق بین المللی پول گوشزد نمود با وجود نشانه هایی از انعطاف پذیری، اقتصاد جهان بازهم شکننده است. افزایش موانع تجاری، تنش های ژئوپلیتیکی مداوم و افزایش عدم قطعیت بازهم چشم انداز اقتصادی را مبهم می کند. بازارهای مالی که با ارزش گذاری های بالا تقویت شده اند، با خطر اصلاحات ناگهانی مواجهند که می تواند شرایط مالی را مشکل تر کرده و رشد را کم کند. تجدید حیات حمایت گرایی خصوصاً بوسیله اقدامات تعرفه ای آمریکا، تجارت جهانی و بهره وری را تهدید و کوشش های چین برای هدایت صادرات به سوی بازارهای دیگر، چالش های جدیدی را برای اقتصادهای درحال توسعه بوجود می آورد.
نگرانی دیگر، افزایش واسطه گری مالی غیربانکی یا «بانکداری سایه» است. رشد سریع و درهم تنیدگی آن، خطرات جدیدی را بوجود آورده است که نیاز به نظارتی قوی تر دارد؛ موضوعی که در کنفرانس صندوق بین المللی پول در ژوئن ۲۰۲۵ مورد تأکید قرار گرفت.
بدهی بازهم در هسته بحث مالی جهانی قرار دارد. صندوق بین المللی پول گزارش کرد که بدهی جهانی از ۲۳۵ درصد تولید ناخالص داخلی جهان فراتر رفته است و استقراض عمومی در بحبوحه رکود مالی مداوم به شدت بیشتر می شود.
صندوق بین المللی پول از اقتصادهای نوظهور و درحال توسعه خواسته است تا اعتبار مالی خود و در صورت لزوم بدهی های ناپایدار را بازسازی و برای حفظ هزینه های ضروری، بافرها یا ضربه گیرهای مالی را احیا کنند.
همچنین شتاب درحال افزایشی برای اصلاح خود نهادهای برتون وودز وجود دارد. بلوک بریکس خواهان پایان دادن به سلطه غرب بر رهبری صندوق بین المللی پول و بانک جهانی شده است، در حالیکه آمریکا از ساده سازی وظایف این نهادها برای مقابله موثرتر با چالش های مدرن حمایت می کند.
سایت الشرق الاوسط گزارش کرد، در همین حال، سوریه جایگاه کمی در مرکز بحث ها خواهد داشت. صندوق بین المللی پول میزبان جلسه ویژه ای با عنوان «بازسازی سوریه: سفری به طرف ثبات و رفاه» با حضور محمد برنیه، وزیر دارایی سوریه است. این جلسه که توسط جهاد آزور، مدیر بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بین المللی پول، برگزار می شود، بر اصلاحات اقتصادی بعد از جنگ، هماهنگی اهداکنندگان بین المللی و نقش صندوق بین المللی پول در ارایه کمک های فنی و پشتیبانی از ظرفیت سازی تمرکز خواهد داشت.

1404/07/22

10:29:09

5.0 از 5 امتیاز

199

تگهای خبر: آمریكا , ارز , بازار , بانك

این مطلب ساسان گستر مفید بود؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۳ بعلاوه ۱